Een naam voor een bedrijf of organisatie vaststellen is een flinke opgave. Hoe gaat het kindje heten? Hoe moet de naam klinken? Past de naam wel bij ons? Welke beelden moet de naam oproepen? Bestaat er al een bedrijf met dezelfde naam? Wat zullen onze medewerkers en onze klanten ervan vinden? Allemaal kwesties die om een antwoord vragen.
Maar wat is een naam nu eigenlijk?
Een naam is een woord dat een unieke verwijzing doet naar een individu. Als je ‘Jan’ zegt, kijkt Jan op, omdat hij zich aangesproken voelt. De mensen die Jan kennen, kennen ook zijn naam. De logicus Frege zegt het zo: een naam heeft ‘Sinn’ (dat is de door iedereen gedeelde betekenis) en ‘Bedeutung’ (dat is de verwijzing).
En als er meerdere Jannen aanwezig zijn in de groep waarin de naam functioneert? Dan vindt de groep (of een van de Jannen) daar altijd wel een oplossing voor: een bijnaam of een nummer (Jan 1, Jan 2). Want het is heel onhandig als beide Jannen reageren op momenten dat je ‘Jan’ zegt en er maar één nodig hebt.
En de betekenis?
Wat een naam betekent, doet er in het dagelijks leven gek genoeg niet veel toe. Kijk maar om je heen. De betekenis speelt een zeer belangrijke rol van zwangerschap tot kort na de geboorte. (De filosoof Kripke noemt die naamgeving: ‘fixing the reference’). Maar, hoe vindingrijk en beduidend die betekenis tot op dat moment ook is, die betekenis vervliegt altijd in het dagelijkse gebruik. Al blijft er bij een naam nog genoeg ruimte op deze ‘op te laden’ met een bijbehorend gevoel, wat bij een gewoon zelfstandig naamwoord niet het geval is.
Bedrijven en organisaties
Datzelfde gebeurt er als een bedrijf of organisatie een nieuwe naam wil aannemen, bijvoorbeeld omdat ze de markt opnieuw willen betreden of omdat ze fuseren, of om hun eigen mensen wakker te schudden. Er gaat na dat besluit vaak veel tijd zitten in een naamgevingstraject, waarin de eigen missie en visie adequaat uitgedrukt moeten worden in een passende naam.
Na een intensief namentraject en een klinkende introductie van die nieuwe naam vervallen de klanten, de relaties en de medewerkers al snel weer in het betekenisloze gebruik, ook van de nieuwe naam. Hoe ingenieus en overtuigend de achterliggende betekenis van de nieuwe naam ook is, het is niet praktisch en praktisch niet mogelijk om die betekenis op te roepen bij elke toepassing van de naam.
Niet doen dus?
Is het om die reden dan zinloos om goed na te denken over een nieuwe naam? Nee, een nieuwe naam moet zorgvuldig gekozen worden en qua betekenis en gevoel goed passen bij de organisatie en haar doelen. Al was het alleen maar om ervoor te zorgen dat iedereen die nieuwe naam snapt, omarmt en gaat gebruiken. En laten we het benodigde juridische (merken)onderzoek vooral ook niet vergeten.
Het bijkomende effect van een doordacht traject om een nieuwe naam aan te nemen, is dat de medewerkers (die vanzelfsprekend ook hun inbreng leveren) en klanten zich kunnen herkennen in de motivering van de nieuwe naam. Op die manier kan de introductie van de nieuwe naam zorgen voor extra verbinding en misschien wel meer omzet.
Stevig verhaal
Ook wordt het gemakkelijker om uit te leggen waar de organisatie nu precies voor staat. De motivatie van de nieuwe naam levert daarvoor een stevig verhaal, als het goed is tenminste, voor de content van de website en de andere communicatiemiddelen en voor het gesprek met de klant.
Daarna is het een kwestie van loslaten. Kijk hier naar een mogelijke taxonomie voor bedrijfsnamen, 19 slides over manieren waarop je namen van organisaties en bedrijven kunt indelen, inspiratie voor wie op zoek is naar een nieuwe naam: Op Slideshare: https://www.slideshare.net/rijkwillemse/een-mogelijke-taxonomie-voor-bedrijfsnamen.