Pieter Lemmens legt in zijn voorwoord bij Bernard Stieglers ‘Per toeval filosoferen’ een deel van de visie van Stiegler op netwerktechnologieën heel helder uit. Het lezen, delen en overdenken waard. Lees hier mijn persoonlijke verwoording van wat Lemmens en ook Stiegler inbrengen.
Mens als koopkracht
Stiegler ziet de nieuwe technologieën, waaronder Facebook, als vernietigers van de geest en van ons mens-zijn: de mens gereduceerd tot koopkracht. Dit onder meer omdat de overheid deze technologieën niet heeft geadopteerd, maar uit handen gaf aan de markt. (Een thema dat we ook bij de bankenoproer terugzien.)
Een afschrikwekkend beeld, dat veel internet- en socialemedia-sceptici graag zullen omarmen. Maar, doen wij het boek als medium weg omdat er perfide literatuur bestaat? Neen. Boekverbrandingen vormen geen oplossing. Stiegler pleit voor een nieuwe visie, juist met behulp van een nieuwe omgang met deze krachtige nieuwe technologieën.
Gif als medicijn
Stiegler ziet liever dat het gif als medicijn ingezet wordt (mooi beeld). Dus, juist de emancipatoire en versterkende kracht van de nieuwe technologieën gebruiken. Om de mens weer te maken tot eigenaar van diens geest en niet meer tot slaaf van driften die door de markteconomie worden bespeeld.
Bijvoorbeeld via de Free Software Movement, peer-to-peer-toepassingen en crowdsourcing, terug naar een gezonde en duurzame economie, die niet in dienst staat van omzet maar van menselijke waarden. Geen door big data, marketing en reclame aangewakkerd consumentisme, maar verbinding en activatie met menswaardige doelstellingen als kern van de zaak.
En de overheid
Maar ook, denk ik, een overheid die haar verantwoordelijkheid weer neemt en die ruimte biedt aan menswaardige toepassing van de nieuwe technologieën en die grenzen stelt aan aanjagers van het consumentisme. (En, die terloops ook de banken beteugelt…) De sociale media kunnen juist daarin een doorslaggevende rol gaan spelen. Als het kompas maar in de goede richting wijst…
Tegendraads
Dus, via deze weg van blog en socialmediaposts een signaal, ook op te vatten als een oproep, een initiatief. Juist omdat dat op deze manier ook heel goed kan werken.
Lees hier wat Hans Schnitzler, een voorbeeldig Stiegler-adapt, over dit onderwerp inbrengt in zijn geschriften https://www.rijkwillemse.nl/blog/de-ene-zwerm-is-de-andere-niet/.
En lees hier verder over het digitale proletariaat zoals de gemeente Amsterdam dat waarneemt https://www.rijkwillemse.nl/blog/smart-cities-smart-citizens/.