Poëzie in tijden van corona

Voornamelijk thuis, minder instroom van werk, meer tijd, meer beschouwelijkheid en inzicht.

Dat kan ook tot goede dingen leiden. Afgelopen drie dagen vertaalde ik elke dag een toepasselijk gedicht.

Neem  de tijd – nu die er is – en vaar even mee…

Tom Foolery, The Great Realisation
uit de video https://youtu.be/Nw5KQMXDiM4)

Kate Tempest, Hold Your Own

I.F. Stone, Soliloqui

Het Geweldige Inzicht

Tom Foolery

[Vertaling Rijk Willemse]

De wereld was vol vuil en vervreemding
Vol armoe en overvloed
Toentertijd, voordat we begrepen
Dat het echt anders moet

Mensen bouwden grote fabrieken
Ze verkochten alles overal
Alles groeide, groter en groter
Het moest internationaal, globaal

Er was altijd iets om te verlangen
En nu kreeg je in het algemeen
Binnen een dag, soms langer
Alles waarvan je droomde, meteen

In het gezin was het meestal stil
Er werd mondjesmaat gesproken
De betekenis was verstomd
De verbinding leek verbroken

Kinderogen kregen rechte hoeken
De phone, elke peuter had er een
Ze wisten de vlekjes en de puistjes uit
Maar waren in dat lawaai helemaal alleen

Elke dag werden de luchten dikker
’s Nachts zag je geen sterren meer
Op vakantie met het vliegtuig
Overvolle auto’s in het verkeer

We reden de hele dag in rondjes
We konden niet meer lopen
We ruilden het gras voor asfalt
En er was geen parkje meer over

We vulden de zeeën met plastic
Ons afval werd overboord gekwakt
En wanneer je al een vis kon vangen
Was die reeds in een zakje voorverpakt

Terwijl wij dronken, rookten en gokten
Leerden onze leiders ons waarom
Je hen beter niet kunt storen
Als je wilt sterven van ouderdom

Maar in tweeduizendtwintig
Kwam een virus voor ons in zicht
Regeringen geboden ons isolement
Blijf binnen en houd de deuren dicht

Terwijl wij samen weggescholen
In onze huizen wachtten
En onze instincten weer ontdekten
Konden we langzaamaan weer lachen

We applaudisseerden dankjewel
En belden onze moeders weer
Onze autosleutels vergaarden stof
En de lucht was verschoond van vliegverkeer

De aarde begon te ademen
De kusten koesterden nieuw leven
Dieren krioelden weer in de zee
Op het strand, daarboven en daarnevens

Sommige mensen dansten
Anderen zongen op hun balkon
Zo gewend aan het slechte nieuws
Dat het eigenlijk alleen maar beter kon

Goed nieuws was er gelukkig ook
Tussen al die slechte berichten
Genezing zou worden gevonden
En we konden ons weer naar buiten richten

Nu willen we allemaal wonen
In de wereld die weer voor ons opengaat
Zonder die oude gewoontes
Met al het goede dat ons te wachten staat

Soms moet je eerst ziek zijn
Om beter te kunnen worden

Hold Your Own

Kate Tempest

[Vertaling Rijk Willemse]

Hou vol

Als de tijd de levens uit elkaar trekt
Hou vol

Als alles vloeibaar wordt en niets meer zeker is
Hou vol

Tot je het hier voelt
Donker en dicht en nat als aarde
Wijd en licht en zoet als lucht
Als je weet dat je voelt wat je voelt
En niet meer
Hou vol

Vraag je handen of ze weten wat ze pakken
Ik weet, de dagen razen langs met gierende remmen
Maar stop voor adem en je weet wat van jou is
Zwaai open als een deur nu er storm op komst is
Stop

Tijd is een kanonnade
Liefde is een opdracht
We werken aan onze roeping
Totdat wij met schone lei bedenken
Hadden we maar meer geduld gehad en meer tijd voor onze kinderen

Doorvoel elk besluit dat je neemt
Neem het, hou het vast
Hou vol
Hou je geliefden bij je
Hou hun handen vast
Hou hun borsten in jouw handen, jouw handen als cups van een beha
Hou hun gezicht in jouw handpalmen als bij een gebed
Hou ze de hele nacht vast, voel hoe ze terughouden
Hou niet terug
Hou vol

Elke pijn
Elke grief
Elke scheut van schaamte
Elke dag dat je op een duivel joeg in je hoofd
Hou het vast
Leer de wolven kennen die op jou jagen
Het zullen hondjes worden, die jou je sloffen komen brengen
Hou echt van ze en je voelt alleen hun tong als ze naar je happen
Hun hete bebloede gemuilkorfde snuiten graven jouw knuffels op
Hou

Je kunt niets kopen dat jou ooit weer heel maakt
Het volmaakte gedijt op onze onvolledigheid
Daarom zoeken we altijd naar geluk in alles wat ons ontbreekt
Daarom kunnen we het nooit vinden
Daarom zit je straks met je lief voor wie je vocht
In een auto waarvoor je jaren spaarde
Met een ring waarvan je altijd droomde
Terwijl je toch blijft twijfelen: is dit wat je echt wilde
Stop met smachten
Hou vol

Als je tevreden bent, met wat je bereikte, met wie je bent
Dan hoef je geen nieuwe make-up, kleren, potten en pannen
Om nieuwe boeiende gerechten te koken
Voor nieuwe boeiende mensen
Om jezelf nieuw en boeiend te voelen, zoals je denkt te moeten zijn

Geluk, het merk, is geen geluk
We zijn slimmer dan zij denken
Ze houden ons voor idioten
Maar dat is hun probleem
Als wij ons als idioten gedragen
Wordt het ons probleem

Dus hou vol
Adem diep in op het koude strand
Proef het zout van de vriendschap
Kijk naar hoe die vreemdeling beweegt
Hou vol
En laat het besmettelijk zijn

Soliloquy

Tekst I.F. Stone
Muziek: Scott Johnson, Kronos Quartet
Beluister het origineel hier: https://youtu.be/hT2LpQNJXRw

[Vertaling: Rijk Willemse]

Monoloog

Weet je, ik vertel jullie vanavond niks nieuws
Maar het is al zo vaak gezegd, zo vaak
Keer op keer, op keer op keer
Zoveel dingen die gezegd moesten worden
Gezegd moeten worden, keer op keer, op keer

We leren samen leven
Of we sterven samen

Onze planeet is veel te klein
Ze wordt almaar kleiner, kleiner
Qua reistijd dan

We worden één familie
We delen elkaars cultuur en poëzie en gedachtegoed
We moeten onszelf gaan zien als één familie
We moeten onszelf zien als één familie
We moeten gaan genieten van de verschillen binnen die familie

Er is een strijd aan de gang
Een echte strijd, een ideologisch conflict
Tussen diegenen die de taal van mensheid spreken
En de aanhangers van barbaarsheid en stammenstrijd
Die vastzitten in oude verouderde haat

Zonder wetten voor de wereld zijn we verloren
Zonder gemeenschapsgevoel ook
Dan kunnen we onszelf niet zien als leden van één familie
En niet genieten van de verschillen binnen die familie

Er is nog maar zo weinig tijd
Om op te staan
Tegen de oude, geconditioneerde reflexen en psychoses
Van de mensheid met haar moordzuchtige neigingen

We leren samen leven
Of we sterven samen

Moeten we dit nu echt keer op keer herhalen?
Is dat nu echt nodig na tweeduizend jaar?
En alle dingen die jullie leerden op de zondagsschool?