“Nee, dat kan alleen via de NS-website. Daarvoor moet u inloggen met uw mailadres.” Dat zegt de helpdeskjuffrouw van de NS-helpdesk als ik haar vraag mijn chipkaart te koppelen aan de OV-fietsdienst. Ze kijkt naar de stand van zaken rond mijn chipkaart, nadat ik al mijn credentials gaf: kaartnummer, geboortedatum, naam, adres, de hele rits.
Dan maak ik twee dingen mee die me doen beseffen dat ik naakt sta in de digitale wereld.
Ik volg haar aanwijzingen en sluit peinzend af: Wat als je geen internet hebt, of wilt? Dan heb je echt een probleem. Maar, zulke mensen hebben zeker ook geen chipkaart… “Ping!” Ik schrik op van een e-mailtje. Spam: “Hoi Rijk, we geven gratis fietsen weg!” Hoe kunnen ze dat nu weten?
Ik vervolg mijn werkzaamheden.
Ik mail een foto van mijn iPhone naar mijn laptop, met LED’s voor een reclamebord. Voor de briefing van een technische partij. Weer sluit ik peinzend af: Wat is er tegenwoordig toch allemaal mogelijk… “Ping!” Weer schrik ik op van een e-mailtje. Spam: “Tommy Jacobs van LED High Bay Lighting” met een aanbod om niet te weigeren.
Denken (2 keer)
Een scenario, dat niet ver van de werkelijkheid zal liggen: De NS heeft een contract met de fietsenboer of diens reclamebureau. Om direct alle mailadressen door te geven van mensen die inloggen bij hun OV-fiets-website. Of erger nog: een grote serviceprovider schraapt alle interessante informatie uit het internet- en mailverkeer en verkoopt dat onmiddellijk door.
In beide gevallen geldt wat bijvoorbeeld Andy Yen vertelt in zijn TED-talk “Think your email’s private? Think again”: ons berichtenverkeer is openbaar. Er is geen e-mailbriefgeheim en ook geen privé-status voor ingevulde webformulieren en ander webverkeer. Wat de serviceproviders ook beloven in hun privacy statements.
Openbare handelswaar
Zij gebruiken het voor gerichte advertenties, op al onze digitale kanalen. En probeer die maar eens te onderdrukken, bijvoorbeeld met een ad-blocker of een cookiemonster… Dan sluit een best groot deel van het internet zich voor jou: “Wij zien dat u een adblocker gebruikt. […]. Dit vinden wij jammer, want onze website is mede dankzij deze advertenties gratis toegankelijk.”
Onze privé-informatie is openbare handelswaar, voor Google, Facebook en andere serviceproviders. Daarmee betalen zij hun kosten. En wat ervan overblijft, zetten zij in voor nog gesofisticeerder technieken, hun buitenhuizen en hun bankrekening.
Ondertussen staan wij naakt in de wind en denken wij gedekt te zijn.
Lees ook “Online briefgeheim bestaat nog niet”: https://www.rijkwillemse.nl/blog/online-briefgeheim-bestaat-nog-niet/.