Twee gezichten van online leiderschap
Download of lees dit essay hier. [https://www.rijkwillemse.nl/downloads/De_schizofrenie_van_sociale_netwerken-voorpublicatie.pdf] Of lees het samenvattende artikel over dit essay in Tekstblad hier https://www.rijkwillemse.nl/downloads/artikel_tekstblad_3-2016_s.pdf.
Dit essay gaat in op de gezichten die deelnemers aan de sociale netwerken kunnen tonen: ofwel een sociaal, dienend en bescheiden gelaat, ofwel een commercieel, dominant en sturend gelaat. Het eerste gelaat past bij het zogenaamde dienende leiderschap in projecten waar maatschappelijke thema’s centraal staan, het tweede gelaat past bij het traditionele eenrichtingsverkeer binnen commerciële projecten.
Waar deelnemers aan de sociale netwerken beide gezichten (kunnen) tonen, wat heel goed mogelijk en soms ook gewenst is, ontstaat een potentieel schizofrene situatie, tenzij zij hiervoor zorgvuldige keuzes maken met betrekking tot de wijze van positioneren, communiceren en het beoogde publiek.
Tegen de achtergrond van de netwerkfilosofie van Stephan Fuchs bespreekt dit essay achtereenvolgens de twee gezichten van de marketing (de contentmarketing en de traditionele marketing), de twee gezichten van de eigenaars van het sociale kapitaal in netwerken (de beheerder en de bezitter), de twee gezichten van het leiderschap (het dienende en het sturende leiderschap) en het openbare versus het goeddeels gesloten gezicht (voor wie privacy en SEO uiteenlopende uitdagingen vormen).
Het essay is als volgt opgebouwd
In “Contentmarketing versus marketing” zien we de gezichten van de nieuwe en de traditionele marketeer. Bij contentmarketing gaat het over de strategie waarbij de zender en diens belangen naar de achtergrond verdwijnen ten gunste van de inhoud. We zetten contentmarketing af tegen de traditionele marketing, onder meer met voorbeelden uit de domeinen van de traditionele marketing, de overheidscommunicatie en het overheidsbeleid.
In “Sociaal kapitaal als hefboom” zien we de gezichten van de beheerder en van de bezitter van sociaal kapitaal. Sociaal kapitaal functioneert als hefboom en gaat over vertrouwen, lidmaatschap, gedeelde waarden en sociaal contact. We verkennen de betekenis van sociaal kapitaal en onderzoeken hoe overheden, bedrijven en organisaties het in kunnen zetten, onder meer aan de hand van het voorbeeld van een online netwerk voor de Waddenzee.
In “Twee gezichten van online leiderschap” ontmoeten we de twee gezichten van leiderschap, het dienende en het sturende, een potentieel schizofrene situatie. Aan de hand van het concept van dienend leiderschap verkennen we hoe overheden, bedrijven en organisaties hun eigen doelstellingen en belangen kunnen behartigen door op de achtergrond te blijven wanneer dat nuttig en nodig is en door tegelijkertijd via hun traditionele rol de winst van hun dienend leiderschap te incasseren.
In “Het gelaat tonen of verbergen?” gaat het over de vraag hoeveel van hun gelaat personen, bedrijven en organisaties kunnen laten zien. We ontmoeten hier twee soorten gezichten: het afgemeten, deels gesloten gelaat dat past bij personen en soms ook bij bedrijven die prijs stellen op een zekere mate van privacy tegen de achtergrond van de risico’s die volledige openbaarheid met zich meebrengt, en het goeddeels open gelaat van wie voornamelijk wil delen. Voor wie dit laatste prefereert, onderzoeken we een (bij)passende manier om dit gelaat in de openbaarheid te brengen: search engine optimalisation.