De ene zwerm is de andere niet

Waar de zwerm spreeuwen goed model kan staan voor de dynamiek van de sociale media, kunnen die gekke oosterse eendjes misschien beter model staan voor het ‘digitale proletariaat’ van Hans Schnitzler. Kijk maar eens naar het filmpje https://youtu.be/MVFq6kShusQ.

De eendenhoeder met zijn vlaggetje aan zijn hengel drijft de eenden naar waar hij ze wil hebben. Heel anders dan de spreeuwen, worden de eendjes niet gestuurd door de chaostheoretische impulsen die leiden naar wat het beste smaakt.

Nee, de eendjes letten dan wel net als de spreeuwen ieder voor zich op hun buurman en diens koers. Maar daar komt die blauwe vlag nog doorheen die hen de weg afsnijdt. En die de eendjes opdrijft naar waar zij het beste smaken. Tot koopwaar gereduceerd, zoals Schnitzler het zegt. Een voorbeeld dat de Wageningse studenten Communication & Learning in the Digital Age, waar ik vandaag mijn jaarlijkse gastcollege mocht geven, wellicht bijblijft. Al hoop ik dat ze bij de toepassing van de sociale media eerder het model van het publiek als de – vrije – spreeuwen voor ogen houden.