Over de wetenschapsopvattingen van Frege, Russell en Kripke

De logica en de waarneming, daar moeten we het mee doen. Voor de logica bestaan sluitende regels over wat geldige en niet-geldige redeneringen zijn. Voor de waarneming moeten we het doen met de overeenstemming met anderen over de observaties.

Consistent, herhaalbaar en controleerbaar

Het is niet verwonderlijk dat over die overeenstemming veel discussie bestaat. Toch zijn de wetenschapsfilosofen – en de wetenschappers – het erover eens: consistentie, herhaalbaarheid en controleerbaarheid bepalen de kwaliteit en de duurzaamheid van de resultaten, en, theorieën moeten voortdurend getoetst worden en openstaan voor verbetering.

Dit betekent onder meer dat theorieën die van de waarneming gebruik maken voorzien moeten worden van de wijze waarop ze tot stand kwamen, zodat deze theorieën weerlegd – of juist bevestigd – kunnen worden door nieuwe inzichten en experimenten. Wie claimt de enige ware theorie gevonden te hebben, moet rekenen op stevige controle gevolgd door een even sterke kritiek, net zoals diegenen die zomaar iets beweren met beroep op intuïtie, schimmige bronnen of vage indrukken.

Scepsis

Spreken over dingen die niet bestaan, uiteenlopende opvattingen over wat er aan de hand is in de wereld en over wat er bedoeld wordt als een beschrijving, een betekenis of een aanduiding toegepast wordt, dat zijn problemen die om nader onderzoek vragen. Juist in deze tijd van scepsis ten aanzien van de wetenschap en het heldere denken.

Sinds mensen gingen nadenken over hoe kennis tot stand komt, houden deze problemen de filosofie van de wetenschappen bezig. En vandaag spitst de discussie over wat de wetenschap is en waartoe zij in staat is, zich daarnaast ook nog eens toe op stellingnames over bijvoorbeeld de effectiviteit van vaccinaties, de rol van financiële impulsen bij de presentatie van wetenschappelijke bevindingen en het recht op een eigen mening.

Filosofie van de wetenschappen

Laten we die problemen voor het heldere verstand daarom tegen het licht houden en kijken naar wat wetenschapsfilosofen van toen en nu erover zeggen.

Lees hier mijn samenvatting van de denkbeelden van Frege, Russell en Kripke.