In haar essay The Crisis In Education (1954) presenteert Hannah Arendt de paradox van de opvoeding: dat opvoeding enerzijds dient om kinderen de verantwoordelijkheid te geven voor de wereld en het behoud daarvan, en anderzijds om kinderen voor te bereiden op de wereld en de vernieuwing daarvan.

Dus, enerzijds moet opvoeding de kinderen beschermen tegen de harde wereld, en anderzijds moet opvoeding de kinderen leren de wereld minder hard te maken.

De jaren vijftig

Arendt heeft het in haar essay over het Amerikaanse schoolsysteem van de jaren vijftig, waarin deze onderwijscrisis een politiek probleem is. Zij stelt dat het onderwijs in het Amerika van die tijd niet te vergelijken is met dat van andere landen, omdat het samenleven van zoveel verschillende culturen en ethniciteiten een grote opdracht is die alleen kan slagen door educatie.

Emancipatie

"Illumination and emancipation of the slavish part of mankind all over the earth", stelt John Adams al in 1765 als doelstelling van de "settlement" Amerika. Vorming om kinderen te laten opgroeien tot verantwoordelijken voor de wereld, dus.

Traditie versnipperd

Het politieke probleem van het onderwijssysteem van de jaren vijftig zit hem in wie het gezag draagt en verantwoordelijk is voor het onderwijs. Vroeger was dat, stelt Arendt, de traditie: wat van generatie op generatie werd doorgegeven. Maar dat gezag, die autoriteit is versnipperd in vele uiteenlopende politieke en maatschappelijke opvattingen en daarmee ook vervlogen. Ziedaar de crisis.

De wereld aangaan

Het onderwijs moet volgens Arendt de kans grijpen om een goed antwoord te formuleren. De sleutel: helder leren denken, helder oordelen, formuleren, schrijven en communiceren.
En voor onderwijs van dat kaliber is een stellingname nodig, zonder vooroordelen en gangbare opvattingen, over wat de kinderen moeten leren om de harde wereld aan te kunnen gaan en om die wereld ook nog eens zachter en leefbaarder te maken.

Zijn we ondertussen een stap dichter bij het voorstel van Arendt gekomen? We kijken in spanning naar Amerika, Nederland, maar ook naar de ons omringende landen.

Lees het essay van Arendt hier.