Blog
- Gegevens
Over Politeia van Plato
Plato (427 - 347 v.Chr.) zet scherp op een rij wat er allemaal mis kan gaan bij het politieke bestuur. Volksmennerij, censuur, verdraaiing en het opsluiten en vergiftigen van tegenstanders.
Er lijkt in de afgelopen millennia nog maar weinig veranderd.
Lees wat hij schrijft in boek VIII van de Politeia (380 v.Chr.) en huiver.
- Aantal keren bekeken: 809
- Gegevens
Publicist en filosoof Bas Heijne maakt het eens te meer duidelijk met zijn restauratie van teksten als die van Menno ter Braak (“Het Nationaalsocialisme als Rancuneleer”) en die van Jan-Werner Müller (“Furcht und Freiheit”): er ligt zo veel op de planken en er wordt zo veel niet benut. Dat is jammer. Zeker in deze tijd waarin scepsis, samenzweringsdenken en achterdocht ten aanzien van wetenschappelijke uitspraken om stellingname en kritisch denken vragen.
Daarom deze uitgave van Tien Teksten Tegen Teloorgang, met ‘oude’ teksten die juist nu de moeite waard zijn. Vrij te downloaden als pdf.
- Aantal keren bekeken: 1325
- Gegevens
Over 'Is China nog te stoppen' van Henk Schulte Nordholt
Niet alleen een onthullend verhaal over het regime van Xi Jinping in China. Een staat waarin investeringen en technologie welkom zijn, maar andere rassen en andere ideeën geweerd worden. Een prima boekje over het China van nu (lees het uitstekende boek van Ties Dams 'De Nieuwe Keizer' uit 2020 voor meer historische feiten), maar vooral een verhaal over hoe een staat niet ingericht zou moet worden.
- Aantal keren bekeken: 912
- Gegevens
Over Het Nationaalsocialisme als Rancuneleer, en het inleidende essay van Bas Heijne Met de Moed der Wanhoop
Hoewel Ter Braak dat betreurde, heeft zijn essay "Het Nationaalsocialisme als Rancuneleer" de NSB in 1937 waarschijnlijk geen stemmen gekost.
Gelukkig brengt Bas Heijne dit essay weer onder onze aandacht, met een inleidend essay: "Met de Moed der Wanhoop".
Een essay over een essay dus, en daar geef ik hier dan weer een samenvatting van. Een kwestie van gestileerd destilleren, doorkoken tot de kern van de zaak overblijft. Omdat het zo belangrijk is.
- Aantal keren bekeken: 1044
- Gegevens
Over The Central Questions of Philosophy van Alfred Ayer
Met 'The Central Questions of Philosophy' (Ayer, 1973) schrijft Alfred Ayer in 1973 een minder toegankelijk boek. Daarom raad ik aan om het boek niet in de volgorde van de hoofdstukken te lezen. (Zie ook verderop Leeswijzer (2) in de samenvatting). Begin met hoofdstuk 7, waar hij zijn scepticisme uitlegt, lees daarna hoofdstuk 4, 5 en 6 voor een onderbouwing, of hoofdstuk 8, 9 en 10 als uitwerking van Ayer’s aanpak.
- Aantal keren bekeken: 1022
- Gegevens
Mijn inzending voor de Robbert Dijkgraaf-Essayprijs 2021.
Niet genomineerd. Toch (hier) gepubliceerd.
Raadsel: wie gaat er achter de afgekorte namen schuil?
Van onze verslaggever in herensociëteit Mens Sana – We zien deze avond een bont gezelschap erudiete heren in een kring bijeen. Sigarenrook stijgt op in deze salon met roodfluwelen gordijnen en hardhouten lambrisering. In de fauteuils hangen de gesprekspartners ontspannen onderuit.
- Aantal keren bekeken: 905
- Gegevens
Over Wij Nihilsten van Hans Schnitzler #wijnihilisten
Een kleine groep van tech-entrepreneurs is erin geslaagd om "mens en maatschappij te domineren" en om een "collectieve digitale bekering" te bewerkstelligen. Aldus Hans Schnitzler in zijn essay Wij Nihilisten.
Hoe heeft dat kunnen gebeuren? Omdat de wereld die deze tech-ondernemers ons voorschotelen "de door ons gewenste wereld is". En vanwege de fundamentele gebreken zoals dataverdienmodellen en filterbubbels. Het internet en de sociale media zijn "radicaliseringsmachines" die de samenleving ontwrichten, de democratie ondermijnen, de polarisatie bevorderen en samenzweringstheorieën bevorderen.
Een sombere analyse met een groot gehalte aan Nietsche.
- Aantal keren bekeken: 1082
- Gegevens
Op 28 oktober 2021 presenteerde Mark Zuckerberg zijn plannen voor het zogenaamde metaversum; Facebook wordt “Meta”.
Geen schermen meer maar iedereen een headset. Nu nog geïsoleerder van de realiteit. Met de levensechte suggestie van een werkelijkheid. Aldus Mark.
Op afstand een nog intensiever verbinding maken? Jezelf uiten op nieuwe, nog meeslepender manieren?
En geen woord over de filter bubbles en de opzwepende algoritmen van het oude Facebook. Behalve: “Er gaat wel eens iets fout”...
- Aantal keren bekeken: 937
- Gegevens
Over Logic and Conversation van Paul Grice
De hoop op verbetering van de communicatie met en tussen de denkgemeenschappen van complotdenkers en extreme populisten lijkt gering.
Want zij zijn veelal niet gewoonweg slecht geïnformeerd, maar gewoonweg slecht...
Onze hoop is daarom onder meer gevestigd op de visie van Paul Grice (1913 – 1988), die met zijn pragmatisme de kloof vult tussen logica en taal.
- Aantal keren bekeken: 1152
- Gegevens
Over de wetenschapsopvattingen van Frege, Russell en Kripke
De logica en de waarneming, daar moeten we het mee doen. Voor de logica bestaan sluitende regels over wat geldige en niet-geldige redeneringen zijn. Voor de waarneming moeten we het doen met de overeenstemming met anderen over de observaties.
Consistent, herhaalbaar en controleerbaar
Het is niet verwonderlijk dat over die overeenstemming veel discussie bestaat. Toch zijn de wetenschapsfilosofen – en de wetenschappers – het erover eens: consistentie, herhaalbaarheid en controleerbaarheid bepalen de kwaliteit en de duurzaamheid van de resultaten, en, theorieën moeten voortdurend getoetst worden en openstaan voor verbetering.
- Aantal keren bekeken: 1041